Tsertsa

Dichonéo

Contenù di site

Multimédià

Teste eun patoué

Documàn

pe

deun lo Dichonéo di patoué francoprovansal de la quemeun-a de Euntroù

prép seum
Quemeun-a: Euntroù
Sourse 1: Daniel Fusinaz
Fra
par
(prép seum )
Ita
per
(prép seum )

pe

Ézeumplo: tchan-ì coutcheun pe la man
Fra
tenir quelqu'un par la main
Ita
tenere qualcuno per la mano

Teste

Le ra de Superlé

A la grandze de Superlé, i mentèn di pro, djeusto a coutì de Djoun-î é d’eun pitchoù bouque de tsahagnia, i fon d’eun ni bièn a chouha dézò la rem ...

Lli tot

L’aragne de Pellisson

Ll’ii eun cou deun an prèizòn de Franhe eun prèizoun-ì que l’ayè non Pellisson : belle se l’ii eun prèizòn, l’ayòn lécha-lèi vardé avouì llu son violòn. ...

Lli tot

Lo tsa galeuppe

Li yî eun cou eungn ommo que vardô bièn de vatse a l’eunverna ; tcheu le dzor le pourtô piqué l’erba fritse pe aì bièn de lahì. ...

Lli tot

Lo carnaval de la Comba-Frèida

Su pe la Comba-Frèida, lo carnaval l’è euncó bièn vivàn. ...

Lli tot

Le fouà de sen Djouàn ou de sen Pierre

Arté de fouà rituel pe le veladzo, su de tsantì u su la poueunte di becque l’è an prateucca cougnuya eun totta la Valoda é tchica pertò eungn Oroppa ...

Lli tot

Lo pou é lo motsè

Magàn l’ayè dji dzeleunne, cattro pedzeun - eun dzono, eun rodzo, eun rosse é eun nia - é eun dzèn poulicco avouì le plume de totte couleur que l’ayè non Quiquiri ...

Lli tot

Le cattro sèizòn : Lo fouryì

Lo vèa fouryì l’aruye, tott’a la viya, Pe baillé i pouo fossouì de traille; I galoppe, va réché la campagne eundrumuya, È l’épatte pertò le fleur é le foille. ...

Lli tot

L'ono é lo loi

... Eun pouèn pomì scapé, l’ono – pe se degaé di comerse – comenche a trampèyé. ...

Lli tot

L’oilla é lo poudzè

Heutta l’è la conta d’an drola de gadjuye, euntrì l’oilla é lo poudzè: «Vèyèn-nò qui l’è bon de volapé pi ô, su pe lo siel?» – tappe lé lo poudzè. ...

Lli tot

L'oradzo

Can, de tsotèn, halle grouse gnoule nèe, tchardjéye, s’aprotson… Eun silanse irréel t’eunvertoille : te lo sen, l’è pertò… t’aétse su, é lo lloueudzo te surprèn, é anonche lo toun-o, que manque po d’aréé atò son crazèrio que te fa reblèitì, é q ...

Lli tot

La querta di melè

... Tro nombreuza, pe rapor i pocca bièn que traillô : cattro pro su pe le greuppe é coutche croué tsan a l'eunvése. ...

Lli tot

L’ourse é lo pitchoù berdjé

... Lo mèinoù améoo eun tsan le fèye ià pe lo bouque. ...

Lli tot

Lo fouèidé de magàn

... Vo-ze anchouignedde-vò di fouèidé de Granmée ? Le femalle betoon todzor eun fouèidé desù lo coutiillòn u la jupa, pe po s’eumpouertché, pèquè adòn l’ayòn po pe tan de dro de retsandzo. ...

Lli tot

La man de fia

... L’î l’an di Sègneur 1637, la parotse d’Euntroù, ravadjéye de la pesta que l’ayè atraésó to lo Duché, ploô euncó se mor. ...

Lli tot

Pèquè le pèi vignon blan ?

... La couleur di pèi é de la pi veun de la mélanina : de pecò de couleur prodouì di sèlule de la pi. ...

Lli tot

Lo porseleun d’Eunde é lo ra

... porseleun d’Eunde… lo pouo, l’î to solè ! Adòn d’èivia no reustoon i boi, comme tcheu, é lo porseleun se proméô tranquilo pertò. ...

Lli tot

Romenda-mè la pi (la conta di ra)

... « Mi vouè mon pitchoù ra… mi dz’i fota de la sèya pe romendé la pi a tè. ...

Lli tot

La vatse a métchà

... Mourise asette é lo dzor aprì se beutton eun martse pe alé a la fèira di veladzo lé protso. ...

Lli tot

Le tri tsahagne

... Eun bió dzor, euntor la feun di tsotèn, eunna di tri tsahagne comenche a se plendre : « L’è po pousiblo ; hé l’acapite jamì ren de dzen ! Tcheu le dzor son égalle é no pasèn nouho ten penduye a heutta brantse, avouì de montagne devàn, de montagne dérì é de montagne a coutì ! Dze si chura que de delé de halle mo ...

Lli tot

La planta di senteucco

... Planté lo « mai », lo vioù non de l’abro debrantchà é replantó, l’î donque an fiha pe la fertilitó é heuta fiha l’î llétte i mèi de mi, de ioi veun lo non de la planta. ...

Lli tot

Lo patouè é le nouile jénérachòn

... Teteun le-z-adulte (a par coutche patouazàn militàn) l’an todzor tandanse a s’adrèché eungn italièn i petoù, de crente que hise dzoun-io valdotèn comprègnèyon po lo patouè. ...

Lli tot

La biza é lo solèi

... Pe nen fenì, proi lagnéye, la biza l'a renonchà a l'eumprèiza. ...

Lli tot

Grat de Ronc, « Un photographe à révéler ».

... Élètrisièn (l’è llu que l’a pourtó la lemî dedeun le premî mèizòn d’Euntroù), orolojì, tourneur mi seurtoù fotografe, Grat de Ronc no-z-à quetó coutcheun permì le pi dzèn clichè d’Euntroù é de la Valoda d’Ouha di comènsemèn di siècle pasó. ...

Lli tot

L'eunfàn prodeuggo

... 170 an aprì, no pènsèn que siye eumpourtàn de nèn requeillì d’otre verchòn, eunna pe tsique quemeua valdotèna. ...

Lli tot

Magàn

... Te te promée pe mon queur, Magàn, é l'è ho que dze m'anchouigno. ...

Lli tot

La tsalî

... Se pasoon lo mo é lo dzor desidó, de natte, se trouoon protso di micho avouì le machèn le pi drolo, pe beté eun pià an sorta de fanfara « trambeluya ». ...

Lli tot