pe
deun lo Dichonéo di patoué francoprovansal de la quemeun-a de Euntroù
prép seumpe
Teste
Le ra de Superlé
A la grandze de Superlé, i mentèn di pro, djeusto a coutì de Djoun-î é d’eun pitchoù bouque de tsahagnia, i fon d’eun ni bièn a chouha dézò la rem ...
Lli totL’aragne de Pellisson
Ll’ii eun cou deun an prèizòn de Franhe eun prèizoun-ì que l’ayè non Pellisson : belle se l’ii eun prèizòn, l’ayòn lécha-lèi vardé avouì llu son violòn. ...
Lli totLo tsa galeuppe
Li yî eun cou eungn ommo que vardô bièn de vatse a l’eunverna ; tcheu le dzor le pourtô piqué l’erba fritse pe aì bièn de lahì. ...
Lli totLe fouà de sen Djouàn ou de sen Pierre
Arté de fouà rituel pe le veladzo, su de tsantì u su la poueunte di becque l’è an prateucca cougnuya eun totta la Valoda é tchica pertò eungn Oroppa ...
Lli totLo pou é lo motsè
Magàn l’ayè dji dzeleunne, cattro pedzeun - eun dzono, eun rodzo, eun rosse é eun nia - é eun dzèn poulicco avouì le plume de totte couleur que l’ayè non Quiquiri ...
Lli totLe cattro sèizòn : Lo fouryì
Lo vèa fouryì l’aruye, tott’a la viya, Pe baillé i pouo fossouì de traille; I galoppe, va réché la campagne eundrumuya, È l’épatte pertò le fleur é le foille. ...
Lli totL'ono é lo loi
... Eun pouèn pomì scapé, l’ono – pe se degaé di comerse – comenche a trampèyé. ...
Lli totL’oilla é lo poudzè
Heutta l’è la conta d’an drola de gadjuye, euntrì l’oilla é lo poudzè: «Vèyèn-nò qui l’è bon de volapé pi ô, su pe lo siel?» – tappe lé lo poudzè. ...
Lli totL'oradzo
Can, de tsotèn, halle grouse gnoule nèe, tchardjéye, s’aprotson… Eun silanse irréel t’eunvertoille : te lo sen, l’è pertò… t’aétse su, é lo lloueudzo te surprèn, é anonche lo toun-o, que manque po d’aréé atò son crazèrio que te fa reblèitì, é q ...
Lli totLa querta di melè
... Tro nombreuza, pe rapor i pocca bièn que traillô : cattro pro su pe le greuppe é coutche croué tsan a l'eunvése. ...
Lli totLo fouèidé de magàn
... Vo-ze anchouignedde-vò di fouèidé de Granmée ? Le femalle betoon todzor eun fouèidé desù lo coutiillòn u la jupa, pe po s’eumpouertché, pèquè adòn l’ayòn po pe tan de dro de retsandzo. ...
Lli totLa man de fia
... L’î l’an di Sègneur 1637, la parotse d’Euntroù, ravadjéye de la pesta que l’ayè atraésó to lo Duché, ploô euncó se mor. ...
Lli totPèquè le pèi vignon blan ?
... La couleur di pèi é de la pi veun de la mélanina : de pecò de couleur prodouì di sèlule de la pi. ...
Lli totLo porseleun d’Eunde é lo ra
... porseleun d’Eunde… lo pouo, l’î to solè ! Adòn d’èivia no reustoon i boi, comme tcheu, é lo porseleun se proméô tranquilo pertò. ...
Lli totRomenda-mè la pi (la conta di ra)
... « Mi vouè mon pitchoù ra… mi dz’i fota de la sèya pe romendé la pi a tè. ...
Lli totLa vatse a métchà
... Mourise asette é lo dzor aprì se beutton eun martse pe alé a la fèira di veladzo lé protso. ...
Lli totLe tri tsahagne
... Eun bió dzor, euntor la feun di tsotèn, eunna di tri tsahagne comenche a se plendre : « L’è po pousiblo ; hé l’acapite jamì ren de dzen ! Tcheu le dzor son égalle é no pasèn nouho ten penduye a heutta brantse, avouì de montagne devàn, de montagne dérì é de montagne a coutì ! Dze si chura que de delé de halle mo ...
Lli totLa planta di senteucco
... Planté lo « mai », lo vioù non de l’abro debrantchà é replantó, l’î donque an fiha pe la fertilitó é heuta fiha l’î llétte i mèi de mi, de ioi veun lo non de la planta. ...
Lli totLo patouè é le nouile jénérachòn
... Teteun le-z-adulte (a par coutche patouazàn militàn) l’an todzor tandanse a s’adrèché eungn italièn i petoù, de crente que hise dzoun-io valdotèn comprègnèyon po lo patouè. ...
Lli totGrat de Ronc, « Un photographe à révéler ».
... Élètrisièn (l’è llu que l’a pourtó la lemî dedeun le premî mèizòn d’Euntroù), orolojì, tourneur mi seurtoù fotografe, Grat de Ronc no-z-à quetó coutcheun permì le pi dzèn clichè d’Euntroù é de la Valoda d’Ouha di comènsemèn di siècle pasó. ...
Lli totL'eunfàn prodeuggo
... 170 an aprì, no pènsèn que siye eumpourtàn de nèn requeillì d’otre verchòn, eunna pe tsique quemeua valdotèna. ...
Lli totLa tsalî
... Se pasoon lo mo é lo dzor desidó, de natte, se trouoon protso di micho avouì le machèn le pi drolo, pe beté eun pià an sorta de fanfara « trambeluya ». ...
Lli tot