Can t’i eun tren de vin-ì gran n’at an matse de bague que pouon te sové, tsaque personna pren eun tsemeun diféèn. Deun mon cas doe lemie son restéye la mezeucca é la fota de icrie, de halla que va jamì ià. Pou resté mouèn forta, se fé sentì mouèn, eun dzor ou l’otro tournerè te troué perquè te pou fran po nen fé a mouèn.
E pai n’at eun meillòn de papì que vollon pertot, que te per é que te tourne accapé, que te caye i fornet é que aprì de cou te nen n’o tchica lo repentì.
E aprì y et ta lenva, lo patouè, perquè te troue po eungn’otra lenva pe icrie, moque eun patouè te pou po die de cagne, t’i propa.
Lo patouè l’et
L’è la lenva ioi si nèisua, ma bandjéa, mon mondo de rèise é de demàn. L’è la lenva que eumplèyo pe imajiné comme sarèn me mèinoù. Perquè deun hi demàn te so dza que l’è la lenva que te mèinoù prèdzerèn. L’è la lenva pe ruzé, pe ploé é pe sondzé. La lenva de l’amour é de l’ama. L’è la lenva di silanse. L’è po la lenva di tradechòn é di folklore, perquè lo dzor que lo penso l’ou die que lo patouè l’et eun tren de mouire.
Icrio eun patouè
Perquè l’è naturel é normal pai, perquè sento que henque icrio l’è pi vrèi é pi for. Se icrio eun patouè pouo baillé i paolle la couleur que n’i voya, n’i to l’arc eun siel disponiblo.
Diquè tsanto
Le bocòn que icrio prèdzon de la VDA, de se contradechòn, de véo la VDA s’è vendua é eunsemblo a lli tcheu no valdotèn, eun no laèn la botse avouì de paolle comme otonomì é eundependanse.
Eun patouè icrio de réel é de irréel étò, de sondzo, d’eunna blantse leunna que no èitse de su lé damòn é que no protèdze can no no sentèn pi frajillo.
Eun patouè prèdzo de la plodze di mèi de mi é de halle nat can lo teup toppe tot é tot reuste i teup.
Eun patouè pouo conté d’eun corbé que l’è vegnù seumbole de liberté.
Eun patouè pouo tsanté de halle sèizòn ioi lo fornet beurle todzèn le dzor que mancon a l’itsatèn.
Eun patouè icrio d’eun partidjàn que l’a passó lo col é l’a euncontró la seungogga.
Perquè é pe qui tsanto
Tsanté eun pebleuc l’è restéye an fromanse, an combinachòn é surtoù an proua. Tsanto perquè restèye an trase.
Diquè reuste, le sondzo
Euntendèn vardo an petchouda trase de mè deun hi mondo de mezeucca avouì eun CD que n’i fa l’an 2016. Son titre l’è « Coéranse valdoténa : la conta di solèi que loujet fée la plodze ». Dedeun n’at 13 tsanhòn eun patouè é fransè que prèdzon di-z-euncoéranse valdotène mi de sujé diféèn étò, llattó i mondo di sensachòn.
Coéranse valdoténa ?
Tri fenne valdotène
N’at tri madame valdoténe que l’an fa la différanse su mon tsemeun deun lo mondo de la mezeucca valdoténa :
Magui Bétemps… mersì Magui, perquè la tsanhòn « Sensa fota de vouaillé » n’i icri-là pe tè… é sensa me nen rendre contcho tchica euncó pe mè… ;
Lidia Philippot… mersì Madama !!!... mersì perquè te m’o spleuccó que l’è po pai drolo que, can t’o le-z-ole, te pense de po resté bon de volé ;
Maura Susanna… mersì Mauretta… pe m’aì euntrèinó deun hi mondo, consèillà, acoutó… é pe m’aì baillà contre can n’ayet fota !
Merci étò…
A qui deun lo ten m’a acoutó é accompagnà deun le souarée féte, a qui m’acouterè ;
A qui fa lo martchàn é ven bo pe Roma tcheut no sondzo é no drouè, no eungrèiche amodo pai n’en poumì la fose ni de ivrì botse ni de pensé ;
A qui pe réché la VDA icrì de tsanhòn é le tsante sensa fota de vouaillé ;
A qui m’a contó di fret su pe le montagne a se battre, di flo de la guéra, de la fan de liberté ;
A qui m’a fa acouté lo son que fa lo tapadzo di silanse, te casse le bouigno é i mimo ten te sogne, te sopatte ;
A ma dépendanse eunver l’écriteua, nésésitó é maladì d’icrie, icrie, icrie… to d’eun djet ;
A heutta émochòn que va jamì ià, a heutta pouiye mandéye a l’eunfir de po resté égal i-z-otre, a l’eumpourtanse de la diversité ;
I fèye nèye que penson é prèdzon eun patouè, que se fion po di folklore é pourton heutta lenva deun leur via, tcheu le dzor, perquè l’è normal pai.
